Rủi ro khi kinh doanh homestay là một khía cạnh mà các chủ đầu tư cần đặc biệt quan tâm, dù mô hình lưu trú này đang ngày càng hấp dẫn. Các rủi ro có thể kể đến như rủi ro pháp lý (thiếu giấy phép, khai báo không đầy đủ), rủi ro từ khách hàng (mất đồ, vi phạm pháp luật, booking ảo), rủi ro từ đối tác (chủ nhà, cạnh tranh) và rủi ro về kiến thức, kinh nghiệm. Ngoài ra, còn có rủi ro về dịch bệnh, thiên tai và biến động thị trường cũng cần được lường trước để có phương án phòng tránh và hạn chế tối đa hậu quả.
1. Tổng hợp các rủi ro khi kinh doanh homestay phổ biến
Để kinh doanh homestay hiệu quả và bền vững, việc nhận diện và hiểu rõ các rủi ro tiềm ẩn là vô cùng quan trọng. Dù mô hình này hứa hẹn nhiều lợi nhuận, những thách thức không lường trước có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động và uy tín.
1.1 Rủi ro về pháp lý
Các vấn đề pháp lý là một trong những mối lo ngại lớn nhất khi kinh doanh homestay, đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật.
-
Thiếu giấy phép kinh doanh: Kinh doanh homestay là một ngành nghề có điều kiện, yêu cầu chủ sở hữu phải có đầy đủ các giấy phép kinh doanh cần thiết và đáp ứng các tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy, an ninh trật tự. Nhiều chủ homestay do không nắm rõ hoặc chủ quan với quy định này thường gặp phải các vấn đề pháp lý, bị xử phạt nặng khi cơ quan chức năng kiểm tra. Điều này không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn ảnh hưởng đến uy tín và khả năng duy trì hoạt động của homestay.
-
Khai báo lưu trú không đầy đủ: Theo quy định, việc khai báo tạm trú, tạm vắng cho khách là nghĩa vụ bắt buộc của chủ homestay. Việc khai báo không đầy đủ thông tin hoặc không thực hiện đúng thời gian quy định có thể dẫn đến các rắc rối pháp lý nghiêm trọng, bao gồm việc bị xử phạt hành chính và ảnh hưởng đến giấy phép hoạt động.
-
Vi phạm hợp đồng thuê nhà: Đối với trường hợp thuê homestay để kinh doanh, việc có một hợp đồng rõ ràng, minh bạch với chủ nhà là điều cực kỳ quan trọng. Nếu không có hợp đồng thuê nhà chặt chẽ, hoặc hợp đồng không đầy đủ các điều khoản, nhà kinh doanh có thể gặp phải nhiều tranh chấp phức tạp liên quan đến giá thuê, thời hạn hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của các bên, gây gián đoạn hoạt động kinh doanh và phát sinh chi phí không mong muốn.
Rủi ro về pháp lý khi kinh doanh homestay
>>> Xem thêm: Tổng hợp 10+ ý tưởng kinh doanh homestay độc đáo, mới lạ
1.2 Rủi ro khi kinh doanh homestay từ phía khách hàng
Bên cạnh những lợi ích từ việc phục vụ khách hàng, chủ homestay cũng cần đối mặt với các rủi ro phát sinh trực tiếp từ chính người thuê, đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ và kinh nghiệm xử lý tình huống.
-
Mất đồ, hư hỏng tài sản: Đây là rủi ro phổ biến khi kinh doanh homestay. Khách hàng có thể vô ý hoặc cố ý làm mất mát, hư hỏng đồ đạc, trang thiết bị trong homestay từ vật dụng nhỏ đến đồ nội thất giá trị. Điều này trực tiếp gây thiệt hại về tài chính và tốn kém chi phí sửa chữa, thay thế cho chủ homestay.
-
Vi phạm pháp luật: Một số khách hàng có thể sử dụng homestay vào mục đích không hợp pháp như tàng trữ, sử dụng chất cấm, tổ chức tiệc tùng quá đà gây ồn ào mất trật tự hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác. Những sự cố này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, trật tự khu vực mà còn làm giảm uy tín, danh tiếng của homestay, thậm chí dẫn đến rắc rối với cơ quan chức năng.
-
Booking ảo, không đến: Tình trạng khách hàng đặt phòng nhưng không đến (no-show) hoặc thực hiện các booking ảo là một vấn đề gây thất thoát doanh thu đáng kể. Điều này không chỉ làm trống phòng trong khoảng thời gian đáng lẽ có thể phục vụ khách hàng khác mà còn gây khó khăn trong công tác quản lý lịch đặt phòng và dự báo doanh thu của homestay.
-
Ý thức kém: Một số khách hàng có thể thiếu ý thức giữ gìn vệ sinh chung, gây bừa bộn, hỏng hóc hoặc làm bẩn không gian sống. Hành vi này không chỉ tăng thêm gánh nặng dọn dẹp, bảo trì cho chủ homestay mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm của những khách hàng thuê sau, làm giảm chất lượng dịch vụ và có thể dẫn đến những đánh giá tiêu cực.
Rủi ro khi kinh doanh homestay từ phía khách hàng
>>> Xem thêm: Bí quyết kinh doanh homestay hái ra tiền năm 2025
1.3 Rủi ro từ phía đối tác
Ngoài các yếu tố nội tại và từ khách hàng, rủi ro khi kinh doanh homestay còn có thể phát sinh từ mối quan hệ với các đối tác, đặc biệt là chủ nhà và các đối thủ cạnh tranh trên thị trường.
-
Rủi ro từ chủ nhà: Đối với những nhà kinh doanh homestay phải thuê lại bất động sản, việc lựa chọn được một chủ nhà tốt, sẵn lòng hợp tác và hỗ trợ là cực kỳ quan trọng. Nếu chủ nhà gây khó dễ trong quá trình vận hành, không hỗ trợ kịp thời khi có sự cố hoặc đưa ra các yêu cầu không hợp lý, hoạt động kinh doanh homestay có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí phải đối mặt với nguy cơ gián đoạn hoặc chấm dứt hợp đồng.
-
Rủi ro từ cạnh tranh: Thị trường homestay ngày càng trở nên sôi động và khốc liệt, đặc biệt ở các khu du lịch nổi tiếng. Số lượng homestay mới liên tục gia tăng dẫn đến áp lực cạnh tranh rất lớn về giá cả, dịch vụ và khả năng thu hút khách hàng. Để tồn tại và phát triển, các chủ homestay cần phải không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo sự khác biệt về phong cách, tiện ích, hoặc trải nghiệm độc đáo để thu hút và giữ chân khách hàng trong bối cảnh thị trường bão hòa.
Rủi ro từ phía đối tác khi kinh doanh homestay
1.4 Rủi ro về kiến thức, kinh nghiệm
Kinh doanh homestay đòi hỏi sự tổng hợp của nhiều kỹ năng và nguồn lực. Thiếu sót trong kiến thức và kinh nghiệm có thể tạo ra những rủi ro đáng kể, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận hành và tài chính của homestay.
-
Thiếu kinh nghiệm: Nhiều nhà kinh doanh mới bước chân vào lĩnh vực homestay thường thiếu kinh nghiệm thực tế trong việc quản lý, vận hành và triển khai các chiến lược marketing hiệu quả. Sự thiếu hụt này có thể dẫn đến những quyết định sai lầm trong việc định giá, quản lý chất lượng dịch vụ, xử lý tình huống phát sinh với khách hàng, hoặc tối ưu hóa hoạt động. Điều này khiến homestay khó đạt được hiệu quả kinh doanh như mong đợi và dễ bị bỏ lại phía sau trong thị trường cạnh tranh.
-
Thiếu vốn: Mặc dù được đánh giá là mô hình linh hoạt, kinh doanh homestay vẫn đòi hỏi một khoản đầu tư ban đầu khá lớn. Chi phí này bao gồm tiền thuê mặt bằng, cải tạo không gian, mua sắm trang thiết bị nội thất, và ngân sách cho các hoạt động marketing ban đầu. Nếu chủ kinh doanh không có đủ vốn hoặc không có kế hoạch tài chính dự phòng rõ ràng, homestay có thể gặp khó khăn nghiêm trọng trong việc duy trì hoạt động, đặc biệt trong giai đoạn đầu chưa có doanh thu ổn định, dẫn đến nguy cơ phải ngừng kinh doanh.
Rủi ro về kiến thức, kinh nghiệm của chủ kinh doanh
1.5 Các rủi ro khác
Ngoài các yếu tố trực tiếp từ pháp lý, khách hàng, đối tác hay kinh nghiệm quản lý, kinh doanh homestay còn phải đối mặt với những rủi ro khách quan, mang tính vĩ mô, đòi hỏi sự linh hoạt và khả năng ứng phó.
-
Dịch bệnh, thiên tai: Đây là những yếu tố bất khả kháng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng và đột ngột đến ngành du lịch nói chung và homestay nói riêng. Các sự kiện như đại dịch hoặc thiên tai (lũ lụt, động đất, bão) có thể làm giảm mạnh lượng khách du lịch, dẫn đến việc hủy đặt phòng hàng loạt và gây thiệt hại nặng nề về tài chính cho homestay. Khả năng phục hồi sau những cú sốc này thường phụ thuộc vào quy mô thiệt hại và sự hỗ trợ từ chính phủ hoặc cộng đồng.
-
Biến động thị trường: Thị trường du lịch luôn có sự thay đổi liên tục về xu hướng, sở thích và nhu cầu của khách hàng. Những biến động này có thể đến từ sự xuất hiện của các điểm đến mới, sự thay đổi trong hành vi du lịch (ví dụ: chuyển từ du lịch nghỉ dưỡng sang du lịch trải nghiệm), hoặc sự thay đổi trong khả năng chi tiêu của du khách. Các chủ homestay cần phải liên tục theo dõi và thích ứng với những thay đổi này bằng cách điều chỉnh dịch vụ, giá cả, hoặc thậm chí là tái định vị thương hiệu để duy trì hoạt động và thu hút khách hàng trong bối cảnh thị trường cạnh tranh.
Các rủi do về thị trường, dịch bệnh khi kinh doanh homestay
2. Phương án giảm thiểu rủi ro khi kinh doanh homestay cho các chủ kinh doanh
Để kinh doanh homestay bền vững và hạn chế tối đa các thách thức, chủ homestay cần chủ động áp dụng các phương án giảm thiểu rủi ro một cách hiệu quả.
Tìm hiểu kỹ pháp luật
Chủ homestay cần dành thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng các điều luật liên quan đến kinh doanh homestay bao gồm các loại giấy phép cần thiết, quy định về phòng cháy chữa cháy, an ninh trật tự và đặc biệt là nghĩa vụ khai báo lưu trú cho khách. Việc tuân thủ đầy đủ và chính xác các quy định này không chỉ giúp tránh được những khoản phạt không đáng có mà còn xây dựng nền tảng pháp lý vững chắc cho hoạt động kinh doanh.
Ký kết hợp đồng rõ ràng
Tính minh bạch trong các giao dịch bằng văn bản là giải pháp hiệu quả để phòng ngừa rủi ro tranh chấp. Chủ homestay cần đảm bảo ký kết các hợp đồng rõ ràng và chi tiết với tất cả các bên liên quan:
-
Với chủ nhà: Nếu thuê địa điểm, hợp đồng thuê nhà phải ghi rõ thời hạn, giá thuê, các điều khoản về sửa chữa, bảo trì, và quyền lợi, nghĩa vụ của mỗi bên.
-
Với nhân viên: Hợp đồng lao động cần quy định rõ ràng về vị trí, trách nhiệm, mức lương, và các chính sách phúc lợi.
-
Với các đối tác khác: Hợp đồng dịch vụ với các bên cung cấp tiện ích, bảo trì, hoặc đối tác marketing cũng cần được soạn thảo cẩn thận để bảo vệ quyền lợi của homestay.
Đào tạo và phát triển nhân viên
Đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp là tuyến phòng thủ đầu tiên và quan trọng nhất. Chủ homestay cần đầu tư vào việc đào tạo nhân viên về nhiều khía cạnh:
-
Nghiệp vụ: Đảm bảo nhân viên nắm vững quy trình phục vụ, dọn dẹp, và quản lý phòng ốc.
-
Kỹ năng giao tiếp: Huấn luyện nhân viên cách ứng xử lịch sự, chuyên nghiệp và thân thiện với khách hàng.
-
Xử lý tình huống: Trang bị cho nhân viên khả năng nhận diện và giải quyết các vấn đề phát sinh một cách nhanh chóng, khéo léo, từ tranh chấp nhỏ đến các sự cố an ninh, góp phần bảo vệ homestay khỏi những rủi ro tiềm ẩn.
Ứng dụng phần mềm quản lý bán hàng
Việc triển khai phần mềm quản lý bán hàng chuyên biệt cho homestay là giải pháp hiệu quả để giảm thiểu nhiều rủi ro và tối ưu hóa vận hành. Các hệ thống này giúp tự động hóa việc quản lý đặt phòng, theo dõi lịch trình khách lưu trú và cập nhật tình trạng phòng theo thời gian thực từ đó giảm thiểu lỗi thủ công và tình trạng booking ảo hoặc trống phòng. Ngoài ra, phần mềm còn hỗ trợ quản lý thông tin khách hàng, lưu trữ lịch sử giao dịch và phản hồi, giúp homestay sàng lọc và đưa ra quyết định tốt hơn khi tiếp nhận khách mới. Khả năng tích hợp với các nền tảng đặt phòng trực tuyến (OTA) và cung cấp báo cáo chi tiết về doanh thu, chi phí, và hiệu suất hoạt động cũng giúp chủ homestay đưa ra các quyết định kinh doanh dựa trên dữ liệu chính xác, nâng cao khả năng quản lý và giảm thiểu rủi ro về kiến thức, kinh nghiệm.
Rủi ro khi kinh doanh homestay là điều chắc chắn không thể tránh khỏi khi hoạt động trong mô hình này. Thành công bền vững trong lĩnh vực này đòi hỏi các chủ đầu tư phải chủ động trang bị kiến thức, tuân thủ pháp lý nghiêm ngặt, quản lý chặt chẽ mối quan hệ với khách hàng và đối tác, đồng thời liên tục nâng cao năng lực ứng phó với những biến động thị trường không lường trước. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ vào quản lý vận hành là chìa khóa để tối ưu hóa mọi quy trình. Một phần mềm quản lý bán hàng toàn diện như POS365 sẽ là trợ thủ đắc lực, giúp nhà kinh doanh đưa ra quyết định chính xác dựa trên dữ liệu, giảm thiểu tối đa các thách thức và tạo dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của homestay trên thị trường cạnh tranh.
