Câu chuyện kinh doanh

Bạn là nhân viên văn phòng, bạn là sinh viên hay học sinh và bạn muốn đánh giá bản thân để phục vụ cho những mục tiêu sắp tới? Phân tích SWOT bản thân là một công cụ tuyệt vời để đánh giá bản thân nhằm lập kế hoạch của bạn. Ngoài ra, dựa vào phân tích này của POS365 cũng giúp bạn tìm ra công việc yêu thích phù hợp với kỹ năng của bạn.

SWOT bản thân là gì? Cách phân tích SWOT bản thân từ A – Z

1. SWOT bản thân là gì?

SWOT chính là từ viết tắt của bốn từ trong tiếng Anh đó là Strengths (điểm mạnh), Weaknesses (điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats (Thách thức). SWOT thông dụng trong các doanh nghiệp để phân tích những yếu tố khách quan có thể ảnh hưởng tới doanh nghiệp đó. 

Swot bản thân là gì?

SWOT bản thân là xem sự nghiệp của bản thân giống như một doanh nghiệp và chính bản thân là một sản phẩm cạnh tranh. Tự trả lời câu hỏi ưu điểm và nhược điểm của bản thân là gì, sau đó tìm cơ hội và thách thức trong môi trường đó. 

Tìm hiểu thêm: SWOT là gì? Cách thực hiện phân tích SWOT từ A đến Z

2. Cách xây dựng mô hình SWOT cá nhân

Bạn có thể xây dựng mô hình bằng cách lập bạn hoặc tự trả lời các câu hỏi dưới đây. Bạn cần tự hỏi bản thân điểm mạnh, điểm yếu của mình là gì và trả lời câu hỏi này. Từ ưu và nhược điểm đó hãy tìm ra cơ hội và thách thức đối với bản thân mình. 

2.1 Strength – Điểm mạnh

  • Điểm mạnh nào bạn sở hữu nhưng người khác thì không? (ví dụ: bằng cấp, kỹ năng, giáo dục,…)

  • Bạn thực hiện việc gì tốt hơn so với những người khác?

  • Các mối quan hệ cá nhân nào bạn đang có? Mức độ thân thiết như thế nào?

  • Năng lực cá nhân đặc biệt bạn đang có là gì?

  • Điểm mạnh nào của bạn được mọi người công nhận?

Trả lời các câu hỏi để tìm ra điểm mạnh

  • Thành công nào khiến bạn tự hào về mình nhất?

  • Bạn sở hữu giá trị nào những người khác không có?

  • Bạn có là một phần của hệ thống mà không có ai khác được tham gia? Nếu có thì điều gì trở thành mối liên hệ giữa bạn và những người có ảnh hưởng?

Bạn cần đánh giá điểm mạnh của mình một cách khách quan, dựa trên sự nhìn nhận của chính bản thân và những người xung quanh. Trong trường hợp bản thân bạn khó có thể phân tích điểm mạnh của chính mình hãy liệt kê tất cả tính cách và tìm ra thế mạnh của mình nằm ở đâu. 

Cách được nhiều người áp dụng để tìm ra điểm mạnh đó là phân tích thế mạnh của bản thân trong mối liên hệ đối với những người liên quan. 

Ví dụ: Bạn là một người giỏi viết lách nhưng xung quanh bạn cũng là những người có trình độ viết lách rất tốt. Ví dụ này không được tính là thế mạnh của bạn mà đây chỉ là yếu tố đầu tiên để bạn tham gia vào nhóm. 

2.2 Weakness – Điểm yếu

  • Bạn không đủ tự tin thực hiện những công việc nào và thường xuyên phải từ chối?

  • Những người xung quanh sẽ đánh giá bạn dựa vào điểm yếu này?

  • Bạn có thật sự tự tin và trình độ học vấn và kỹ năng của mình không? Nếu không, yếu điểm lớn nhất của bạn nằm ở đâu?

Nhìn nhận điểm yếu một cách khách quản và chủ quan

  • Liệt kê các thói quen không tốt trong công việc của bạn (thường xuyên đi trễ, thiếu quyết đoán, thiếu khả năng kiểm soát căng thẳng,…)

  • Công việc của bạn bị cản trở bởi tính cách nào? (Ví dụ: Bạn sợ giao tiếp với mọi người nhưng công việc đòi hỏi bạn thường xuyên phải gặp khách hàng).

Bạn cần đánh giá nhược điểm một cách khách quan và chủ quan. Hãy liệt kê những yếu điểm mọi người nhận xét chỉ ở bạn? Điểm yếu chưa bao giờ là một điều dễ chịu nhưng bạn hãy đối mặt để tìm ra nó. 

Xem thêm: 5 nhược điểm “ít ai biết” khi phân tích SWOT

2.3 Opportunity - Cơ hội

  • Công nghệ nào có thể hỗ trợ bạn? Thông qua internet bạn có thể tìm được sự giúp đỡ nào hay không?

  • Có công nghệ mới hoặc xu hướng ngành nào xuất hiện mà bạn có thể tận dụng trong tương lai không?

  • Ngành nghề bạn đang làm có phát triển không? Có bất kỳ thay đổi/tiến bộ đáng kể nào trong ngành của bạn mà bạn có thể tận dụng không?

  • Bạn có xây dựng mạng lưới các đầu mối liên lạc chiến lược không? Và những người này có thể đưa ra lời khuyên hữu ích hay trợ giúp bạn khi cần thiết không?

  • Trong công ty của bạn có xu hướng gì và bạn có thể nắm bắt cơ hội từ xu hướng này không?

Khắc phục điểm yếu có giúp bạn thu hút cơ hội nhiều hơn?

  • Có đối thủ nào gặp thất bại trong một nhiệm vụ, dự án quan trọng không? Nếu bạn là người thực hiện bạn có thể tận dụng cơ hội từ sai lầm của đối thủ không?

  • Trong doanh nghiệp, trong lĩnh vực hay công việc mà bạn đang làm có nhu cầu nào phát sinh nhưng chưa có ai đáp ứng được không?

  • Hiện khách hàng của công ty đang phản hồi chưa tốt về sản phẩm, vậy bạn có giải pháp nào không?

  • Công ty mở rộng quy mô hoặc đang sáp nhập, bạn sở hữu kỹ năng nào hữu ích cho quá trình này không?

Một điều quan trọng đó là bạn cần phải đánh giá chuẩn xác thế mạnh và điểm yếu của mình. Sau đó hãy tự hỏi rằng nếu bạn khắc phục yếu điểm đó nó có giúp gia tăng cơ hội mới đến với bản thân không. 

2.4 Threat – Thách thức

  • Bạn đang phải đối mặt với những khó khăn, trở ngại nào trong công việc?

  • Bạn có đang cạnh tranh với đồng nghiệp trong một dự án hay vị trí nào không?

  • Công việc bạn đang làm có thay đổi không?

Cố gắng loại bỏ mối đe dọa càng sớm càng tốt

  • Công nghệ có sự thay đổi có ảnh hưởng tới vị trí bạn đang làm hay không?

  • Bạn có điểm yếu nào có khả năng xảy ra nguy cơ không?

Xác định các mối đe dọa và cố gắng loại bỏ những mối đe dọa mà bạn có thể. Khi nói đến việc loại bỏ các mối đe dọa, một trong những cách dễ nhất để sửa chữa là những đặc điểm tính cách tiêu cực.

3. Cách phân tích mô hình SWOT bản thân hiệu quả

Thông tin trên đã cung cấp cho bạn đọc cách xây dựng mô hình SWOT cá nhân. Giờ hãy cùng với chung tôi thực hiện phân tích mô hình này một cách chi tiết để giúp bạn dễ dàng xây dựng chiến lược phát triển bản thân thích hợp. 

3.1 Lập ma trận SWOT

Để phân tích SWOT cá nhân bạn cần thiết lập mô hình dưới dạng bảng hoặc có thể tự trả lời các câu hỏi với đầy đủ các yếu tố là S, W, O, T và SO, WO, ST, WT. Cách này giúp bạn dễ dàng có cái nhìn tổng quan và có thể kết hợp các yếu tố với nhau để xây dựng chiến lược phù hợp. 

3.2 Phát triển điểm mạnh

Nếu bạn muốn phát huy hiệu quả thế mạnh nằm ở phần Strength hãy kết hợp một cách phù hợp với các thành phần nằm trong phần Opportunities. Bạn cần nghiên cứu, phân tích kỹ càng các thế mạnh, cơ hội để có thể tạo nên chiến lược phát triển điểm mạnh một cách tốt nhất. 

Nghiên cứu thế mạnh của bản thân

Ví dụ: Nếu điểm mạnh của bạn là khả năng viết lách hãy tận dụng mạng xã hội để xây dựng thương hiệu cho bản thân với nét riêng nhằm thu hút khách hàng tiềm năng và gia tăng lợi thế cạnh tranh với những đối thủ viết lách khác.

3.3 Chuyển hóa rủi ro

Một khi bạn đã tìm ra nguy cơ, rủi ro tiềm tàng hãy lập tức chuyển hóa những điều đó trở thành cơ hội cải tiến điểm mạnh, nguồn lực sẵn có của mình. Bạn cần phải lưu ý rằng không phải rủi ro nào cũng chuyển hóa trở thành cơ hội. Chính vì vậy, hãy linh hoạt bằng cách kết hợp các yếu tố một cách phù hợp. 

Chuyển hóa rủi ro thành cơ hội

Ví dụ: Lượng traffic truy cập vào website của trang web bạn đang thực hiện bị giảm nhưng bù lại bạn có đội ngũ SEO và Content rất giỏi. Bạn có thể tận dụng nguồn lực này để triển khai nội dung mới thu hút, hấp dẫn kết hợp SEO để tăng traffic trở lại và thu hút thêm những độc giả mới. 

3.4 Tận dụng cơ hội

Tận dụng cơ hội tức là bạn cần phải tự mình cố gắng cải thiện yếu điểm của bản thân và nhanh chóng nắm bắt cơ hội ở thời điểm hiện tại. Muốn phát triển SWOT bản thân hiệu quả, bạn cần nhận định đúng yếu điểm và đánh giá xem nếu khắc phục yếu điểm đó có giúp bạn nắm bắt được cơ hội hay không. Bước này hết sức quan trọng bởi việc khắc phục nhược điểm thường sẽ mất rất nhiều thời gian, công sức thậm chí là tiền bạc. 

Tận dụng cơ hội để nắm bắt cơ hội

Ví dụ: Bạn nhận thấy yếu điểm của mình là thiếu tự tin khi thuyết trình trước đám đông. Bạn có thể xem xét tham gia một khóa học thuyết trình để gia tăng sự tự tin và biết cách thuyết trình chuyên nghiệp. 

3.5 Loại bỏ các mối đe dọa

Để loại bỏ các mối đe dọa bạn cần phải tự mình nhận định đúng yếu điểm của bản thân và nhanh chóng cải thiện các điểm yếu đó để giảm thiểu thấp nhất rủi ro có thể xảy đến trương tương lai. 

Nhận định điểm yếu của bản thân để loại bỏ các mối đe dọa

Ví dụ: Bạn sợ phải làm quen với môi trường mới trong khi bạn không được tăng lương trong thời gian dài khi làm công việc này. Nếu bạn vẫn mãi làm việc tại công ty đó nhiều năm sau với mức thu nhập thấp sẽ ảnh hưởng tới cuộc sống của bạn trong tương lai. 

Tìm hiểu thêm: Phân tích chiến lược SWOT từ thương hiệu Vinamilk

4. Ví dụ về mô hình SWOT của bản thân

Để bạn đọc hiểu hơn về SWOT thì chúng tôi sẽ chia sẻ một bài SWOT mẫu về bản thân sinh viên để bạn có cái nhìn tổng quan hơn. 

LẬP KẾ HOẠCH SỰ NGHIỆP TRONG 5 NĂM TỚI

Đánh giá bản thân

Điểm mạnh (Strengths)

  • Chăm chỉ học tập.

  • Được học tập trong môi trường giáo dục chuyên nghiệp, năng động. 

  • Sở hữu khả năng tìm kiếm, phân tích thông tin tốt. 

Điểm mạnh của bản thân là chăm chỉ học tập

  • Khả năng giao tiếp và làm việc nhóm rất hiệu quả. 

  • Có khả năng mở rộng và xây dựng các mối quan hệ tốt. 

  • Tinh thần tự giác, có trách nhiệm đối với công việc. 

  • Có khả năng làm quen, thích ứng nhanh với môi trường làm việc mới. 

Điểm yếu (Weaknesses)

  • Năng lực kiến thức chuyên môn chưa sâu, còn nhiều điểm hạn chế. 

  • Thiếu kinh nghiệm thực tế. 

  • Trình độ ngoại ngữ còn yếu. 

  • Chưa có định hướng cụ thể cho tương lai. 

  • Khi gặp khó khăn thường nghĩ về những điều tiêu cực. 

Cơ hội (Opportunities)

  • Được học tập và đào tạo trong môi trường giáo dục chất lượng tại Việt Nam.

  • Có môi trường giao tiếp tiếng Anh thuận lợi như: các câu lạc bộ tiếng Anh, nhà trường thường xuyên tổ chức các cuộc thi tiếng Anh, tổ chức lớp học nâng cao trình độ,… 

Cơ hội được học tập trong môi trường giáo dục chuyên nghiệp

  • Mạng xã hội phát triển dễ dàng tìm kiếm tài liệu học tập, phát triển năng lực bản thân. 

  • Có cơ hội tiếp xúc với những người có năng lực chuyên môn, năng lực quản lý. 

  • Các công ty trong lĩnh vực học tập rất nhiều tạo ra cơ hội việc làm rộng mở. 

Thách thức (Threats)

  • Năng lực tiếng Anh còn yếu. 

  • Thường xuyên gặp căng thẳng từ học tập và thi cử. 

  • Cạnh tranh cùng với các sinh viên sở hữu trình độ chuyên môn, ngoại ngữ cao. 

Lập ma trận SWOT

Dưới đây là bảng ma trận SWOT gồm điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và đe dọa của bản thân để bạn đọc tham khảo:

Ma trận SWOT bản thân

Xem thêm: Ma trận SWOT của Apple nói lên điều gì?

Xác định mục tiêu và lập kế hoạch hành động

Mục tiêu

  • Sau 4 năm hoàn tất chương trình cử nhân đạt được tấm bằng Giỏi. Tích lũy đầy đủ kỹ năng về chuyên môn. 

  • Sau 1 năm ra trường được làm việc trong môi trường chuyên nghiệp, năng động, có thể phát huy thế mạnh và cải thiện yếu điểm của bản thân. 

Thời gian: Trong thời gian 5 năm tới

Kế hoạch chi tiết

Năm thứ nhất

  • Chăm chỉ học tập kết hợp vui chơi, giải trí sau khi thi cử xong. 

  • Tìm ra phương pháp tự học hiệu quả. 

Chăm chỉ học tập ở năm thứ nhất

  • Tham gia một lớp học tiếng Anh để cải thiện trình độ. 

  • Tham gia một câu lạc bộ và các hoạt động ngoại khóa. 

Năm thứ hai

  • Tiếp tục thực hiện tốt các kế hoạch năm nhất đã đề ra. 

  • Học tốt các môn cơ bản.

  • Tìm công việc liên quan đến ngành học để tích lũy kinh nghiệm làm việc. 

  • Nâng cao trình độ tiếng Anh. 

Năm thứ ba

  • Học tốt các môn học chuyên ngành.

  • Tập trung học tiếng Anh và thi chứng chỉ IELTS 6.0.

  • Tìm hiểu về cách thức, yêu cầu của nhà tuyển dụng về công việc liên quan. 

  • Xây dựng mối quan hệ với những người làm việc trong ngành. 

Năm thứ tư

  • Nắm chắc kiến thức cơ bản và nâng cao trình độ chuyên môn phục vụ tốt nghiệp. 

  • Tập trung hoàn thiện luận văn tốt nghiệp. 

Tốt nghiệp đúng hạn

  • Kỹ năng tiếng Anh thành thạo. 

  • Tìm kiếm môi trường thực tập phù hợp. 

  • Tốt nghiệp đúng hạn. 

Năm thứ năm

  • Sau khi đạt được mục tiêu bằng giỏi, tích lũy đầy đủ kỹ năng và kinh nghiệp có thể làm việc tại công ty hàng đầu trong ngành.

  • Công ty có môi trường làm việc năng động, chuyên nghiệp, phúc lợi tốt, nhân viên thân thiện. 

Với phân tích SWOT bản thân mà POS365 chia sẻ trên đây, chúc các bạn có thể thực hiện đánh giá và lên kế hoạch cho bản thân một cách hiệu quả nhất!