Kiến thức quản lý

Kinh doanh tạp hóa đang là một trong những ngành nghề khá hot hiện nay, đa dạng quy mô từ nhỏ đến lớn, từ nông thôn đến thành thị. Vậy bán tạp hóa có lời không? Cùng POS365 tìm hiểu ngay nhé!

1. Bán tạp hóa có lời không? Thực trạng bán hàng tạp hóa

Bán tạp hóa nhìn chung vẫn có lời, nhưng mức lợi nhuận không cao và đang chịu nhiều áp lực hơn so với trước. Biên lợi nhuận phổ biến chỉ ở mức 8 - 20%, tùy vào từng nhóm hàng. Các sản phẩm thiết yếu như mì gói, đường, dầu ăn hay gia vị chỉ mang lại lợi nhuận 5 - 10%, trong khi nhóm bánh kẹo, hóa mỹ phẩm, đồ gia dụng có thể đạt 15 - 30%. Chính vì vậy, phần lớn lợi nhuận của tiệm tạp hóa dựa vào tốc độ xoay vòng hàng hóa, chứ không phải lãi trên mỗi đơn vị sản phẩm. Cửa hàng nào nằm ở khu dân cư đông đúc, có nhiều khách quen và kiểm soát hàng tốt sẽ duy trì được thu nhập ổn định.

Tuy nhiên, thực tế bán hàng tạp hóa hiện nay cho thấy cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Sự bùng nổ của siêu thị mini và cửa hàng tiện lợi khiến khách hàng dần quen với môi trường mua sắm sạch sẽ, giá niêm yết rõ ràng và nhiều chương trình khuyến mãi. Điều này khiến tiệm tạp hóa truyền thống khó giữ chân khách nếu không thay đổi. Ngoài ra, mức chiết khấu từ nhà cung cấp hiện thấp hơn trước, trong khi giá nhập lại tăng, buộc chủ cửa hàng phải bán giá cao hơn hoặc chấp nhận giảm lợi nhuận.

Không ít tiệm tạp hóa vẫn gặp khó khăn vì quản lý thủ công, ghi chép bằng sổ hoặc trí nhớ, dẫn đến thất thoát hàng hóa, nhầm lẫn khi nhập hàng và không biết mặt hàng tạp hóa nào bán chạy để tập trung vốn. Hàng cận date hoặc tồn kho lâu ngày cũng là nguyên nhân làm giảm lợi nhuận, đặc biệt với các cửa hàng nhỏ vốn không có nguồn vốn dự phòng.

Một thực trạng khác là tiệm tạp hóa phụ thuộc rất lớn vào khách quen trong khu dân cư, nên nếu khu vực thưa dân, có cửa hàng mới mở, hoặc người tiêu dùng chuyển thói quen sang siêu thị mini, doanh thu sẽ giảm đáng kể. Hình thức “ghi nợ” cũng phổ biến ở nhiều vùng, gây thiếu hụt dòng tiền và khó kiểm soát sổ nợ.

Bù lại, xu hướng chuyển đổi số đang mở ra cơ hội mới cho tiệm tạp hóa. Việc áp dụng phần mềm bán hàng, máy quét mã vạch, hoặc thanh toán QR giúp quản lý tồn kho chính xác, hạn chế thất thoát và tạo trải nghiệm mua sắm chuyên nghiệp hơn. Những tiệm áp dụng công nghệ sớm thường cải thiện lợi nhuận nhờ kiểm soát hàng hiệu quả và thu hút khách hàng trẻ.

Bán tạp hóa có lời không? Thực trạng bán hàng tạp hóa

Bán tạp hóa có lời không? Thực trạng bán hàng tạp hóa

2. 10 các yếu tố quyết định mở cửa hàng tạp hóa để có lãi

Trong bối cảnh cạnh tranh từ siêu thị mini và cửa hàng tiện lợi ngày càng lớn, tạp hóa muốn tồn tại và phát triển cần áp dụng những phương pháp kinh doanh hiệu quả hơn, từ lựa chọn vị trí, quản lý hàng hóa đến chăm sóc khách hàng và ứng dụng công nghệ. Vậy, làm sao để một cửa hàng tạp hóa mới mở có thể nhanh chóng đạt lợi nhuận và duy trì thu nhập ổn định? Hãy cùng phân tích những yếu tố quyết định dưới đây.

2.1 Chọn vị trí phù hợp

Chọn vị trí phù hợp là yếu tố quyết định lớn nhất đến khả năng có lãi của một cửa hàng tạp hóa. Cửa hàng nên đặt tại khu dân cư đông đúc, nơi có nhiều hộ gia đình, khu trọ, chung cư mini hoặc gần trường học để đảm bảo lượng khách ổn định hằng ngày. Những khu vực có mật độ đi lại cao và thói quen mua hàng nhỏ lẻ sẽ giúp cửa hàng nhanh đạt doanh thu.

Ngược lại, không nên mở tiệm ở gần những chuỗi siêu thị mini mạnh như Winmart+, Bách Hóa Xanh hoặc các tiệm tạp hóa lâu năm đã có lượng khách quen lớn. Điều này dễ khiến cửa hàng mới gặp khó khăn trong việc cạnh tranh và thu hút khách. Bên cạnh đó, bạn cần quan sát thói quen tiêu dùng trong khu vực cư dân là gia đình, sinh viên hay công nhân để đánh giá khả năng mua sắm và lựa chọn hàng hóa phù hợp. Một vị trí thuận tiện, dễ nhìn thấy, dễ dừng xe và có không gian để khách ra vào thoải mái luôn mang lại lợi thế lớn trong kinh doanh tạp hóa.

2.2 Xác định tệp khách hàng và nhu cầu thực tế

Xác định tệp khách hàng và nhu cầu thực tế là bước quan trọng để đảm bảo cửa hàng nhập đúng mặt hàng và tối ưu lợi nhuận. Chủ tiệm cần quan sát kỹ cư dân sống quanh khu vực để hiểu rõ hành vi mua sắm của họ. Nếu khu vực chủ yếu là hộ gia đình, các mặt hàng bán chạy thường là sữa, bỉm trẻ em, gia vị nấu ăn và các sản phẩm phục vụ bữa cơm hằng ngày. Đây là nhóm khách chuộng sự đa dạng và ưu tiên chất lượng.

Ở khu nhà trọ sinh viên hoặc công nhân, nhu cầu lại tập trung vào các mặt hàng giá rẻ như mì gói, xúc xích, nước ngọt, đồ ăn nhanh và đồ thiết yếu nhỏ lẻ. Những sản phẩm này có tốc độ tiêu thụ nhanh, giúp cửa hàng xoay vòng vốn tốt. Trong khi đó, các khu văn phòng – công ty tiêu thụ mạnh bánh kẹo, cà phê pha sẵn, nước đóng chai, khăn giấy và những sản phẩm tiện lợi phục vụ giờ làm. Nắm được nhu cầu của từng nhóm khách giúp cửa hàng tránh tồn kho và tăng hiệu quả kinh doanh.

Xác định tệp khách hàng và nhu cầu thực tế

Xác định tệp khách hàng và nhu cầu thực tế

2.3 Lựa chọn nhà cung cấp uy tín – giá tốt

Lựa chọn nhà cung cấp uy tín - giá tốt là yếu tố then chốt giúp chủ quán tạp hóa tối ưu chi phí và duy trì lợi nhuận ổn định. Khi làm việc với các nhà phân phối chính hãng, chủ kinh doanh được đảm bảo về chất lượng sản phẩm, có hóa đơn đầy đủ và nhận mức chiết khấu rõ ràng. Đây là điều đặc biệt quan trọng với các mặt hàng như sữa, đồ uống, bánh kẹo hay hóa mỹ phẩm - những sản phẩm dễ bị làm giả hoặc kém chất lượng nếu nhập từ nguồn không rõ ràng.

Bên cạnh đó, chủ quán nên so sánh giá từ nhiều nhà cung cấp để tránh nhập với giá cao và làm giảm biên lợi nhuận. Nhiều chủ kinh doanh tạp hóa phân chia nguồn hàng theo từng nhóm sản phẩm để đảm bảo luôn có mức giá tốt nhất và hạn chế phụ thuộc vào một đơn vị duy nhất. Việc duy trì mối quan hệ tốt với nhà cung cấp cũng mang lại lợi ích như được giao hàng nhanh, nhận hỗ trợ trưng bày hoặc ưu đãi chiết khấu, qua đó giúp cửa hàng tiết kiệm chi phí và tăng khả năng sinh lời.

2.4 Kiểm soát tồn kho chặt chẽ

Kiểm soát tồn kho chặt chẽ là yếu tố quan trọng để chủ quán tạp hóa giảm thất thoát và tối ưu dòng vốn. Hàng hóa tạp hóa thường có hạn sử dụng ngắn như sữa, bánh kẹo, thực phẩm chế biến sẵn, vì vậy nếu không theo dõi kỹ, chủ kinh doanh dễ bị tồn kho cận date hoặc hư hỏng, dẫn đến lỗ vốn.

Chủ quán nên thiết lập quy trình nhập – xuất – tồn rõ ràng, ghi chép hoặc sử dụng phần mềm bán hàng để kiểm soát số lượng và giá trị hàng hóa. Việc xoay vòng hàng nhanh, nhập theo nhu cầu thực tế của khách, giúp giảm rủi ro tồn kho lâu và tối đa hóa lợi nhuận. Đồng thời, việc kiểm tra tồn kho định kỳ cũng giúp chủ kinh doanh nắm được mặt hàng bán chạy, từ đó điều chỉnh số lượng nhập hợp lý và tiết kiệm chi phí.

 Kiểm soát tồn kho chặt chẽ

 Kiểm soát tồn kho chặt chẽ

2.5 Bài trí cửa hàng khoa học – dễ tìm, dễ mua

Bài trí cửa hàng khoa học – dễ tìm, dễ mua giúp chủ quán tạp hóa thu hút khách và tăng doanh số. Việc sắp xếp hàng hóa theo nhóm rõ ràng như đồ khô, gia vị, hóa mỹ phẩm, bánh kẹo giúp khách dễ tìm sản phẩm và tiện lựa chọn. Không gian gọn gàng, sạch sẽ, ánh sáng đầy đủ cũng tạo cảm giác chuyên nghiệp, khiến khách muốn quay lại.

Chủ kinh doanh nên bố trí khu vực các mặt hàng bán chạy gần quầy thu ngân để khách dễ nhìn thấy và tiện mua thêm. Đồng thời, các lối đi nên rộng rãi, thuận tiện cho khách dừng xe hoặc di chuyển trong cửa hàng. Cách bài trí hợp lý không chỉ nâng cao trải nghiệm mua sắm mà còn góp phần tăng số lượng sản phẩm được bán mỗi lượt khách.

2.6 Xây dựng giá bán cạnh tranh

Xây dựng giá bán cạnh tranh là yếu tố then chốt giúp chủ quán tạp hóa duy trì khách hàng và tối ưu lợi nhuận. Giá bán không nhất thiết phải rẻ nhất trên thị trường, nhưng cần hợp lý, ổn định và minh bạch, giúp khách hàng yên tâm khi mua sắm. Giá quá cao dễ khiến khách chuyển sang siêu thị mini hoặc cửa hàng cạnh tranh, còn giá quá thấp có thể làm biên lợi nhuận bị bào mòn, đặc biệt với các mặt hàng thiết yếu như sữa, dầu ăn, gia vị.

Chủ kinh doanh có thể áp dụng chiến lược “giá mồi” với một số sản phẩm phổ biến như mì gói, nước suối, bánh kẹo bán chạy để thu hút khách, từ đó tăng khả năng bán chéo các sản phẩm khác có biên lợi nhuận cao hơn. Ngoài ra, nên theo dõi giá thị trường định kỳ, điều chỉnh hợp lý theo nguồn hàng và nhu cầu khách, đồng thời áp dụng các chương trình khuyến mãi nhỏ lẻ hoặc combo sản phẩm để khuyến khích khách mua nhiều hơn. Cách xây dựng giá linh hoạt và thông minh sẽ giúp cửa hàng vừa duy trì doanh thu ổn định, vừa tăng lợi nhuận bền vững.

Xây dựng giá bán cạnh tranh

Xây dựng giá bán cạnh tranh

2.7 Giữ khách quen – dịch vụ thân thiện

Giữ khách quen – dịch vụ thân thiện là yếu tố quan trọng giúp chủ quán tạp hóa duy trì doanh thu ổn định và tạo lợi thế cạnh tranh. Khách hàng thường xuyên quay lại những cửa hàng mà họ cảm thấy được quan tâm, phục vụ nhanh chóng và thuận tiện. Thái độ niềm nở, nhớ nhu cầu của khách cũ hoặc hỗ trợ các dịch vụ như giao hàng gần sẽ giúp cửa hàng xây dựng được lượng khách trung thành.

Chủ kinh doanh có thể áp dụng những cách đơn giản như ghi nhớ thói quen mua sắm, ưu tiên khách quen trong khuyến mãi, hay tư vấn sản phẩm phù hợp với nhu cầu hàng ngày. Việc này không chỉ giúp tăng số lượng sản phẩm bán ra mà còn tạo dựng uy tín cho cửa hàng, khiến khách sẵn sàng giới thiệu cửa hàng cho người thân, bạn bè. Một lượng khách quen ổn định sẽ giảm rủi ro doanh thu và giúp cửa hàng duy trì lợi nhuận lâu dài.

>> Xem thêm: 11 kinh nghiệm mở bán hàng tạp hoá ở quê vốn ít, lời nhiều

2.8 Hạn chế nợ, kiểm soát công nợ rõ ràng

Hạn chế nợ, kiểm soát công nợ rõ ràng là yếu tố then chốt giúp chủ quán tạp hóa duy trì dòng tiền và bảo vệ lợi nhuận. Nhiều cửa hàng nhỏ thường có thói quen cho khách ghi nợ, đặc biệt với những khách quen trong khu dân cư, nhưng nếu không quản lý chặt, công nợ sẽ tích lũy, dẫn đến thiếu hụt vốn, khó nhập hàng mới và làm giảm khả năng xoay vòng vốn. Tình trạng nợ kéo dài còn làm chủ kinh doanh khó đánh giá chính xác doanh thu thực tế, dẫn đến kế hoạch kinh doanh bị ảnh hưởng.

Để kiểm soát công nợ hiệu quả, chủ quán nên thiết lập quy trình ghi nợ minh bạch, bao gồm hạn mức nợ cho từng khách, thời hạn thanh toán rõ ràng và sổ ghi chép chi tiết. Khi áp dụng, cần nhắc nhở khách đúng hạn và kiểm tra công nợ định kỳ, đặc biệt với những khách thường xuyên mua hàng số lượng lớn. Một số chủ kinh doanh còn áp dụng phần mềm quản lý bán hàng có tính năng theo dõi công nợ để tự động nhắc nhở và báo cáo. Việc quản lý công nợ khoa học giúp cửa hàng chủ động nhập hàng, xoay vòng vốn nhanh, đồng thời hạn chế rủi ro mất lợi nhuận do nợ xấu hoặc quên thu tiền.

Hạn chế nợ, kiểm soát công nợ rõ ràng

Hạn chế nợ, kiểm soát công nợ rõ ràng

2.9 Ứng dụng phần mềm bán hàng

Ứng dụng phần mềm bán hàng là cách giúp chủ quán tạp hóa quản lý cửa hàng hiệu quả và chuyên nghiệp hơn. Thay vì ghi chép thủ công, phần mềm cho phép theo dõi doanh thu, lợi nhuận, tồn kho và công nợ chính xác, hạn chế thất thoát và nhầm lẫn. Với những cửa hàng đông khách hoặc có nhiều mặt hàng, việc sử dụng phần mềm giúp chủ kinh doanh tiết kiệm thời gian và kiểm soát mọi hoạt động dễ dàng hơn.

Trong đó, POS365 là giải pháp được nhiều chủ quán tin dùng. Phần mềm hỗ trợ quét mã vạch, thanh toán QR, quản lý khách hàng, báo cáo chi tiết và kiểm soát tồn kho tức thì. Nhờ những tính năng này, chủ quán dễ dàng biết được mặt hàng bán chạy, điều chỉnh giá hợp lý và lên kế hoạch nhập hàng thông minh. Sử dụng POS365 không chỉ giúp cửa hàng vận hành mượt mà mà còn nâng cao trải nghiệm mua sắm cho khách, từ đó tăng doanh số và duy trì lợi nhuận ổn định.

2.10 Theo dõi xu hướng tiêu dùng và cập nhật sản phẩm mới

Theo dõi xu hướng tiêu dùng và cập nhật sản phẩm mới là yếu tố giúp chủ quán tạp hóa duy trì sức hút với khách hàng và tăng doanh thu. Thói quen mua sắm của khách hàng thay đổi liên tục, từ nhu cầu về thực phẩm tiện lợi, đồ ăn nhanh, nước đóng chai, đến các sản phẩm thân thiện với môi trường hay đồ dùng cá nhân. Nếu cửa hàng không cập nhật kịp thời, rất dễ bị khách bỏ sang siêu thị mini hoặc các cửa hàng khác.

Chủ kinh doanh nên thường xuyên quan sát thị trường, lắng nghe nhu cầu khách hàng và theo dõi các sản phẩm mới trên thị trường. Việc nhập những mặt hàng đang “hot”, kết hợp với các sản phẩm truyền thống, giúp cửa hàng đa dạng hóa lựa chọn và tăng khả năng bán chéo. Đồng thời, cập nhật sản phẩm mới còn tạo cảm giác hiện đại, thu hút khách trẻ và giữ chân khách quen lâu dài, từ đó góp phần nâng cao lợi nhuận bền vững.

Theo dõi xu hướng tiêu dùng và cập nhật sản phẩm mới

Theo dõi xu hướng tiêu dùng và cập nhật sản phẩm mới

Vận hành một cửa hàng tạp hóa có lãi không chỉ dựa vào việc nhập hàng và bán giá tốt, mà cần sự kết hợp của nhiều yếu tố. Khi chủ quán thực hiện đồng bộ những yếu tố này, cửa hàng không chỉ duy trì lợi nhuận ổn định mà còn có cơ hội phát triển bền vững. Để quản lý hiệu quả và tiết kiệm thời gian, anh chị có thể ứng dụng phần mềm POS365 – giải pháp giúp kiểm soát doanh thu, tồn kho, công nợ và khách hàng chỉ trong một nền tảng duy nhất, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh và tối đa hóa lợi nhuận.